Razlozi zbog kojih bi osoba trebala da se testira na HIV (a posebno ako ima neke od simptoma bolesti ) su:
• Upražnjavanje nezaštićenih seksualnih odnosa
• Razmjena pribora za injektiranje droge
• Kontakt sa inficiranim predmetima
Trudnoća
Svaka trudnica bi trebala da se testira jer se HIV može prenijeti sa inficirane majke na dijete
tokom trudnoće, porođaja i dojenja.
U Crnoj Gori savjetovanje sa testiranjem se radi u JZU u kojima postoje Savjetovališta za HIV i Zavodu za
transfuziju krvi. Samo testiranje se može uraditi i u pojedinim privatnim laboratorijama. Potvrđivanje
HIV infekcije se u Crnoj Gori jedino vrši u laboratoriji Instituta za javno zdravlje. Ako dobijete potvrdni
test o prisustvu HIV-a, to znači da imate HIV. Za razliku od nekih drugih virusa, ljudsko tijelo ne može u
potpunosti riješiti HIV-a. Kad jednom imate HIV, imate ga doživotno, međutim uz odgovarajuću
antiretrovirusnu terapiju, HIV se može kontrolisati. Ljudi sa HIV-om koji se redovno i pravilno liječe
antiretrovirusnom terapijom žive dugim, zdravim i produktivnim životom.
Dijagnostika HIV infekcije
Dijagnostika HIV infekcije obično počinje procjenom rizika (rizičnog
ponašanja) od strane stručnog lica
• Dijagnostički testovi se koriste za otkrivanje i potvrdu HIV infekcije.
• Za otkrivanje specifičnih antitijela u krvi, najčešće se koristi osnovni ELISA test. Kada je ELISA test iz dva
uzorka krvi pozitivan, kao potvrdni test koristiti se specifičniji test za otkrivanje antitijela (najčešće
Western Blot).
• Savremeni ELISA testovi, odnosno testovi novije generacije pored antitijela na HIV detektuju i p24
antigen i u značajnoj mjeri su skratili “period prozora” (vrijeme između infekcije i pojave antitijela).
• Direktnim testovima se potvrđuje prisustvo genetskog materijala virusa u plazmi (lančana reakcija
polimerizacije - PCR), prisustvo virusa se može otkriti 10-14 dana nakon infekcije, ali se oni rijetko
koriste za rutinska testiranja.
• PCR testovi se koristi za određivanje broja virusa u krvi (viremija, viral load), što je veoma važan
podatak za donošenje odluke o započinjanju terapije ili za praćenje uspješnosti terapije.
• U “periodu prozora /2-3 mjeseca” osobe inficirane HIV-om mogu da nemaju količinu antitijela koja će
se detektovati testom, ali mogu imati visok nivo virusa u krvi, što ih čini mnogo infektivnijim u ovom
periodu.
• Važno je znati da tzv. “brzi testovi” koji se mogu kupiti u apotekama (još nisu dostupni u CG) nisu za
kućnu upotrebu i ne treba ih koristiti za samotestiranje. Svakoj osobi neophodna je podrška u trenutku
kada saznaje rezultat i zato sto osoba može biti u posebnom emotivnom raspoloženju , može biti upitna i
sama procedura samotestiranja. Zato je preporuka da se samotestiranje brzim testovima obavezna radi
sa nekom osobom od povjerenje da bi se izbjegle eventualne greške.
• Od momenta infekcije osoba postaje nosilac virusa i potencijalni izvor infekcije
